کودکان پس از به دنیا آمدن، برای مقابله با میکروب ها و ویروس های جدید که هر روز شکل تازه ای به خود می گیرند باید واکس های زیادی بزنند. اما این واکسن ها با وجود ارزشمند بودن، ممکن است در روزهای اولیه باعث علائمی مانند درد، تب و عوارض دیگری در کودک شوند.
اطلاع از سن زدن هر واکسن
بدو تولد: واکسن سل (ب.ت.ژ) - واکسن سه گانه
دو ماهگی: پنج گانه ( دیفتری، کزاز، سیاه سرفه، هپاتیت ب، هموفیلوس پدومونیه ) - قطره خوراکی فلج اطفال
چهار ماهگی: پنج گانه ( دیفتری، کزاز، سیاه سرفه، هپاتیت ب، هموفیلوس پدومونیه ) - قطره خوراکی فلج اطفال - فلج اطفال تزریقی ( IPV )
شش ماهگی: پنج گانه ( دیفتری، کزاز، سیاه سرفه، هپاتیت ب، هموفیلوس پدومونیه ) - فلج اطفال
دوازده ماهگی: MMR ( برای سرخک، سرخجه و اوریون )
هجده ماهگی: واکسن سه گانه - فلج اطفال - MMR
شش سالگی: واکسن سه گانه - فلج اطفال
عوارض واکسن در کودکان
عوارض زیر به صورت معمول پس از زدن واکسن در کودکان بروز می کند و در بیشتر مواقع جای نگرانی نیست، مگر در مواقعی که درجه ی تب کودک بالا باشد یا عوارض بیشتر از سه روز ادامه پیدا کند.
- مشکلات تنفسی
- خشن شدن صدا
- تورم گلو
- احساس ضعف
- ضربان قلب بالا
- سرگیجه
- رنگ پریدگی
- تب خفیف
- آبریزش بینی و بثورات قرمز ( بعد از واکسن سرخک، سرخجه و اوریون )
- قرمزی، ورم یا ایجاد توده در محل واکسن
- پس از واکسن دوزاده ماهگی، علائم تب یک تا دو هفته بعد از واکسن بروز خواهند کرد.
- پس از واکسن هجده ماهگی، علائم تب دو تا سه روز بعد از واکسن بروز خواهند کرد و یک تا دو هفته بعد نیز ممکن است دوباره بروز کنند.
مراقبت ها و اقدامات ضروری پس از واکسن زدن
عوارضی مانند تب، درد در ناحیه ی واکسن و همینطور علائم خفیف بیماری از عوارض طبیعی بعد از واکسن هستند. با این حال لازم است که این عوارض جدی گرفته شوند و مراقبت های لازم انجام شود. چرا که تب بالا ممکن است باعث شود که اکسیژن به مغز کودک نرسیده و کودک دچار تشنج شود. بسیار مهم است که مراقبت های بعد از واکسن به درستی انجام شوند و کودک به سلامتی از این برهه خارج شود.
- قبل از زدن هر واکسن، از پزشک بخواهید تا عوارض احتمالی وروش برخورد با آن ها را کامل برایتان توضیح دهد.
- قبل از زدن واکسن با کودک صحبت کنید و به او توضیح دهید قرار است چه اتفاقاتی بیفتد.
- 20 تا 30 دقیقه پس از انجام واکسیناسیون در محل درمانگاه بمانید تا در صورت بروز آلرژی سریع به پزشک مراجعه کنید.
- در 24 ساعت اولیه واکسن از کمپرس آب سرد در محل واکسن استفاده کنید.
- در 23 ساعت دوم واکسن از کمپرس آب گرم در محل واکسن استفاده کنید.
- در طی سه روز پس از واکسن مایعات زیادی به کودک بدهید از جکله آب، آب میوه، سوپ و سایر مایعات.
- لباس های راحت و خنک به کودک بپوشانید
- در صورت بروز تب خفیف از استامینوفن استفاده کنید. به ازای هر کیلوگرم وزن کودک دو قطره استامینوفن کافی است.
- می توانید هر 6 ساعت استامینوفن را تجدید کنید.
- بیش از قبل به او توجه کنید و شرایطی فراهم کنید تا استراحت کند
- در صورت بالا رفتن درجه ی تب یا طولانی شدن تب بیش از دو روز حتما به پزشک مراجعه کنید
- برای پایین آوردن تب کودک به هیچ عنوان از آسپرین استفاده نکنید.
- در صورت مشاهده هرگونه نشانه های غیر طبیعی مانند گریه طولانی مدت چندین ساعت پس از تزریق، لرزیدن یا سایر نشانه ها به پزشک مراجعه کنید.
- بعد از واکسن سرخجه، پس از یک تا دو هفته در صورت ظهور علائمی مثل ورم گلو، آبریزش بینی یا وجود دانه های ریز قرمز روی پوست حتما به پزشک مراجعه کنید.
مصرف داروهای تب بر بعد از واکسن
برای کنترل تب کودک پس از واکسن از دماسنج استفاده کنید. در صورت بالا بودن درجه حرارت کودک به او استامینوفن یا ایبوپروفن بدهید و در صورت لزوم هر شش ساعت تکرار کنید. مقدار مصرف دارو را در ادامه با توجه به وزن کودک توضیح می دهیم. دوباره دمای بدن کودک را با دماسنج اندازه بگیرید و در صورت بالا رفتن تب یا طولانی شدن آن به پزشک مراجعه کنید.
مقدار مجاز استامینوفن برای کودکان با توجه به وزن:
( برای دقت و سهولت بیشتر در دادن دارو به کودکان می توانید از داروخوری های مخصوص کودک استفاده کنید )
کودکان 2.5 - 7 کیلوگرم ( 0 تا 3 ماهه ): طبق توصیه پزشک
کودکان 5.5 - 7.7 کیلوگرم ( 4 تا 11 ماه ): یک دوم قاشق چایخوری یا 2/5 میلی لیتر
کودکان 8 - 10.5 کیلوگرم ( 12 تا 23 ماهه ): سه چهارم قاشق چایخوری یا 3/75 میلی لیتر
کودکان 10.9 - 15.9 کیلوگرم ( 2 تا 3 ساله ): یک قاشق چایخوری یا 5 میلی لیتر
کودکان 16 - 21.5 کیلوگرم ( 4 تا 5 ساله ): یک و نیم قاشق چایخوری یا 7/5 میلی لیتر
کودکان 21.8 تا 26.8 کیلوگرم ( 6 تا 8 ساله ): دو قاشق چایخوری یا 10 میلی لیتر
کودکان 27 - 32.3 کیلوگرم ( 9 تا 10 ساله ): دو و نیم قاشق چایخوری یا 12/5 میلی لیتر
کودکان 32.4 - 43.7 کیلوگرم ( 11 ساله ): 3 قاشق چایخوری یا 15 میلی لیتر
مقدار مجاز ایبوپروفن برای کودکان با توجه به وزن:
( برای دقت و سهولت بیشتر در دادن دارو به کودکان می توانید از داروخوری های مخصوص کودک استفاده کنید )
كودكان كمتر از ۵ كيلوگرم ( 0 تا 5 ماهه ): طبق توصيه پزشک
كودكان 5.5 - 7.7 كيلوگرم ( 6 تا 11 ماهه ): طبق توصيه پزشک
كودكان 8.2 - 10.5 كيلوگرم ( 12 تا 23 ماهه ): طبق توصيه پزشک
كودكان 10 - 15.9 كيلوگرم ( 2 تا 3 ساله ): یک قاشق چايخوری يا ۵ ميلی ليتر
كودكان 16 - 21.4 كيلوگرم (4 تا 5 ساله ): يک و نيم قاشق چايخوری يا 7/5 ميلی ليتر
كودكان 21 - 26.8 كيلوگرم ( 6 تا 8 ساله ): دو قاشق چايخوری يا ۱۰ ميلی ليتر
كودكان 27 تا 32.3 كيلوگرم ( 9 تا 10 ساله ): دو و نيم قاشق چايخوری يا 12/5 ميلی ليتر
كودكان 32 تا 43.7 كيلوگرم (۱۱ ساله‌ها ): سه قاشق چايخوری يا ۱۵ ميلی ليتر
